Konuyla ilgili bir açıklama yapan Savunma Sanayii Müsteşarı Murad Bayar," Kodları ABD’den alacağımızı düşünüyorum" dedi.
Savunma Sanayii Müsteşarı Murad Bayar, F-35 savaş uçaklarının ”uçuş kodlarının” alınmasıyla ilgili ABD ile görüşmelerin devam ettiğini belirterek, ”Bir savaş uçağının yazılımı deyince söz konusu olan bütün kodlarını almak değil. Bunu, sizin kullanımda harekatınızı bağımsız destekleyebilecek bir seviyede almanız lazım, bizim alacağımız kısmı o, bunu da alacağımızı düşünüyorum” dedi.
Bayar, son Savunma Sanayii İcra Komitesi toplantısında alınan kararları değerlendirdi. Toplantıda, Türkiye için çok önemli kararlara imza atıldığını belirten Bayar, iki F-35 savaş uçağı alınması kararının, Türkiye için çok stratejik olduğunu söyledi.
Türkiye’nin 1998 yılından beri ABD, İngiltere, İtalya, Hollanda, Avustralya, Kanada, Danimarka ve Norveç ile F-35’in geliştirme konsorsiyumunda bulunduğunu anlatan Bayar, ”Bugün itibariyle Türk sanayisinin bu projede, 8 milyar dolara yakın bir iş payı katkısı var. Türk Havacılık ve Uzay Sanayii’de (TAİ-TUSAŞ) F-35’in orta gövdesinin üretimi yapılıyor. Projede uçağın geliştirme fazına geçildi, devam ediyor. Üretim hazırlıkları aşaması başladı. Şimdi uçak siparişleri alınıyor. Amerika Birleşik Devletleri 5 uçak aldı. İtalya ve İngiltere de birkaç uçak satın aldı, Hollanda ve Avustralya da ilk siparişlerini vermeye başladı” dedi.
Türkiye’nin de 2015 yılında teslim alınmak üzere sipariş edeceği iki F-35 uçağının, konsorsiyumun mart ayında yapılacak yönetim kurulu toplantısında deklere edileceğini açıklayan Murad Bayar, ”Siparişimiz deklere edildikten sonra resmileşecek. Bu, Türkiye 2 uçak alıyor demek değil. 2015’ten itibaren, her yıl icra komitemizin vereceği karara göre belli sayıda uçak sipariş edeceğiz. Bunu diğer ülkeler de böyle yapıyor. Herkes bir yıllık siparişler halinde gidiyor” diye konuştu.
-Uçuş kodları için ABD ile görüşmeler sürüyor-
F-35’in uçuş kodlarının Türkiye’ye verilmeyeceği yönündeki eleştirilere de değinen Bayar, şunları kaydetti:
”Bu uçağın harekat idame işletmesinin Türkiye’de bağımsız olarak sağlanması ihtiyacımız var. Bunların başında yazılım, elektronik harp programlama ile destek ve işletmeye dönük konular var. Burada tabii bir savaş uçağının yazılımı deyince söz konusu olan bütün kodlarını almak değil. O uçağın tasarımcısı siz değilseniz o yazılımda yapabileceğiniz fazla bir şey yok. Bunu, sizin kullanımda harekatınızı bağımsız destekleyebilecek bir seviyede almanız lazım. Bizim alacağımız kısmı o, bunu da alacağımızı düşünüyorum, ABD ile görüşmelerimiz devam ediyor. Gerekli müzakereleri yürütüyoruz. Bu görüşmelerde belli bir aşamaya gelindi ve bundan sonra da devam edecek. Yani uçak siparişlerimizi veriyor olmamız, görüşmeler kesildi veya bitti anlamına gelmiyor.”
İlk etapta sadece 2 uçak siparişi verilmesini stratejik bir karar olarak niteleyen Bayar, ”İlk etapda 2 F-35 uçağı siparişi şu anlama geliyor; biz 2015 yılında hava kuvvetleri pilotlarımızın eğitimlerine bu uçaklarla başlayacağız. Müteakip uçakların siparişleri ise F-35’in geliştirme olgunluğu arttıkça verilecek. Burada klasik bir uçak ihalesinden biraz farklı bir proje var. Konsorsiyumun üyesi olduğumuz için peyderpey alabileceğiz uçakları. Bu da bize bu uçakların geliştirilmelerinden faydalanma şansı verecek. Japonya geçtiğimiz ay 42 adet F-35 satın alacağını açıkladı. İsrail de bu uçağa müşteri oldu. Ama onlar, konsorsiyumun dışında olduğu için toplu alım yapacaklar” dedi.
Bazı haberlerin aksine F-35 siparişi vermekten vazgeçen ülke bulunmadığına dikkati çeken Bayar, yeni nesil savaş uçağının 2018 yılında bütün testlerini tamamlayarak planlanan olgunluğa ulaşacağını söyledi.
Bayar, ”Şu anda geliştirme devam ediyor, tabiatıyla testlerde bazı sorunlar çıkıyor ve bunlar da düzeltiliyor. F-35 bir dünya projesi, stratejik bir proje ve Türkiye bunun ortaklarından birisi. Dünyada hava kuvvetleri bakımından söz sahibi olan ülkeler, bu uçağa müşteri oluyorlar, demek ki F-35 iyi bir uçak” diye konuştu.
Türkiye’nin toplamda 100 F-35 savaş uçağı alacağını belirten Bayar, bunun da maliyetinin yaklaşık 16 milyar dolar olacağını hatırlattı.
-ANKA’da 2 yıl içinde seri üretime geçilecek-
Savunma Sanayii İcra Komitesi’nde insansız hava aracı ANKA’nın seri üretimine geçilmesi kararı alındığını anımsatan Bayar, şöyle konuştu:
”ANKA’nın geliştirme çalışmaları devam ediyor. Son testlerde belli bir olgunluğa ulaşıldığı kanaatine vardığımız için icra komitemize, ‘seri üretime geçebiliriz’ teklifini yaptık. Prototiplerimiz belli olgunluğa ulaştı. 10 uçaklık seri üretim siparişini veriyoruz. Türkiye’nin ilk defa tasarım ve geliştirmesini kendisinin yapıp seri üretime geçtiği bu büyüklükte hava aracı olacak. ANKA aslında ilk milli uçaklarımızdan birisi. ANKA’nın seri üretim uçakları, 2 sene içinde üretilip silahlı kuvvetlerin hizmetine girecek. ANKA Türkiye’nin markası olacak.”
ANKA’nın bazı özellikleri bakamından İsrail yapımı Heron ve ABD yapımı Predatör’den daha iyi bir insansız hava aracı olduğuna dikkati çeken Murad Bayar, şu anda test uçuşlarını yapan 5 ANKA uçağının bu yaz hizmete gireceğini söyledi.
-Helikopter alımında performansa ve maliyete önem verildi-
İcra Komitesi’nin Emniyet Genel Müdürlüğü için hafif sınıf helikopter alımında Amerikan Bell Helicopter Textron firmasında karar kıldığını belirten Bayar, kıran kırana rekabet olduğunu, firmanın iki özelliğiyle rakiplerinin önüne geçtiğini kaydetti.
Bayar, ”Bunlardan birisi Emniyet Genel Müdürlüğümüzün bize tarif ettiği görev ihtiyacına en uygun helikopter, ikincisi de maliyetinin uygun olması. 15 adetlik bir alım yaptık. Burada performansa ve maliyete önem verdik. Toplamına baktığımızda en iyi teklifi Bell firması verdi” dedi.
Bayar, hafif sınıf helikopterde de Türkiye’nin özgün bir projesinin geliştirileceğini, söz konusu proje ile silahlı kuvvetler, emniyet teşkilatı ve Sağlık Bakanlığı gibi kurumların ihtiyacının karşılanacağını söyledi.
