Öğrenci pilotla kaza, Atlasjet’in uçuş lisanslarını tehlikeye soktu. SHGM yönetmeliklerinde, "Diplomasız pilotla uçan şirketin uçuş lisansları iptal edilir" hükmü yer alıyor
İzmir’deki öğrenci pilot skandalı ETS Turizm’e bağlı Atlasjet’e pahalıya mal olacak. Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü’nün (SHGM) ‘Pilot Lisans ve Uçuş Yönetmeliği’ şirketlerin eğitimsiz pilotla uçmaları durumunda ağır cezalar öngörüyor. Yönetmelik, bırakın koltuğa diplomasız öğrenci oturtmayı kokpite yabancı birinin girmesi durumunda dahi şirketin ceza almasını öngörüyor.
Yönetmeliğe göre öğrenci pilot ile uçmanın cezası şirketin hem uçuş lisanslarının hem de ilgili yönetici ve pilotların lisanslarının iptaline kadar gidiyor. Bazı durumlarda ise uygulamayı gerçekleştiren personel ve yönetici hakkında adli soruşturma başlatılıyor.
LİSANS İPTALİ SÖZ KONUSU
İlgili yönetmeliğin 3’üncü maddesi pilotların yetersiz uçuş eğitimi ve belirlenen standartların dışında uçması durumunda SHGM’ye geniş bir yetki veriyor. Maddede "Bir başvuru ya da lisans sahibinin bu yönetmelikteki veya lisansı tanzim eden ülkenin milli mevzuatındaki ilgili koşulları daha önceden veya hâlihazırda karşılamadığı tespit edildiğinde, SHGM ilgili prosedürlere uygun olarak herhangi bir lisans, yetki, yetkilendirme, onay veya sertifikanın imtiyazlarını sınırlandırır, askıya alır veya iptal eder" deniliyor. Yine aynı yönetmeliğin 26 maddesinde de şirkete verilen yetki standartlarının minimum koşulların sağlamadığının tespit edilmesi durumunda SHGM’nin yetkiyi askıya alabileceği ya da iptal edebileceği vurgulanıyor.
PİLOT OKULU DA KAPANABİLİR
Yönetmelikler pilot okullarına da sıkı denetim getiriyor. Denetimlerin uygun olmadığı durumlarda da okulun kapatılması ve ilgili yöneticileri hakkında soruşturma açılması öngörülüyor.
KAZA KIRIM EKİBİ KURULMALIYDI
Öte yandan İzmir’de gerçekleşen kazayla ilgili SHGM’nin yaptığı ‘Hava olayı’ açıklaması da sivil havacılık otoritelerine göre gerçeği yansıtmıyor. Otoriteler, "İzmir’de yaşanan olay için Kaza Kırım Heyeti’nin oluşturulup, kazanın araştırılması gerekiyor. Hava olayları, havanın etkisi ile olan durumları kapsar, ancak uçakta herhangi bir hasar yaşanması kazaya girer" açıklaması yapıyor.
500 SAAT UÇMASI GEREKİYOR
SHGM’nin ilgili yönetmelikleri, okul, eğitim, pilot lisansı, uçuş izni ve şirket uçuş lisanslarına kadar birçok konuda çeşitli kurallar öngörüyor. Yönetmeliklere göre, öğrenci pilotun yardımcı pilot koltuğuna oturabilmesi için 500 saat gözlemli uçuş yapması ve 1.5 yıl eğitim alması gerekiyor. Bu eğitimlerin ardından 40 bacak (sefer) da üçüncü pilot olarak kokpitte gözlem yapması yardımcı pilot olabilmenin şartları arasında yer alıyor.
KAMUOYUNDAN GİZLENMİŞTİ
SABAH, Atlasjet’in kamuoyundan gizlenen İzmir kazasını ortaya çıkarmıştı. Kazayı yapan pilotun ise öğrenci olması skandalı başka bir boyuta taşıdı.
İkinci karakutu da kayıp
Uçağı öğrenci pilota teslim eden Atlasjet’te yeni bir skandal daha patladı. İzmir’de kaza yapan uçağın karakutusu tıpkı Isparta uçağındaki gibi kayıp
SABAH’ın ‘Uçağı çırağa teslim ettiler’ haberi yeni bir skandalı daha ortaya çıkardı. KKTC’den 17 Şubat 2012’de havalanan, İzmir’e inişte kuyruğunu yere çarpan ve kumandasının öğrenci pilotun elinde olduğu anlaşılan ikinci Atlasjet kazasında da karakutu yine kayıp. Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü (SHGM) İzmir’deki kazadan sonra SABAH’a resmi olarak "Kazanın ardından Airbus tipi Atlasjet uçağının karakutusunu (FDR ve CVR ) Airbus’a gönderdik. Airbus tarafından download edilen verilerle uçuşun simülasyonu yaptırıldı" açıklaması yaptı. Ancak dün SABAH’ın ulaştığı Airbus yetkilileri kendilerine gelen herhangi bir karakutu olmadığını belirtti. Airbus yetkilileri, kazadan haberlerinin olmadığını ve şirkete hiçbir şekilde karakutunun ulaşmadığını bildirdi. Yetkililer "Olayı yeni öğrendik. Bu konuda soruşturma başlatılacaktır" açıklaması yaptı.
SORUŞTURMA AÇILDI MI?
Havacılık uzmanlarına göre 17 Şubat’taki kazayla ilgili, yetkili kurum olan SHGM’nin soruşturma başlatmış olması gerekiyor. Zaten SHGM de yaptığı açıklamada soruşturma açıldığını doğruluyor. Hatta uçağın karakutusunun uçağın üreticisi Airbus firmasına yollandığını da belirtiyor. "Karakutuyu yolladık" açıklamasına rağmen, Airbus’a herhangi bir cihazın ulaşmaması, öğrenci pilotla kaza yapan Atlasjet kadar SHGM’yi de zan altında bırakıyor.
ISPARTA KAZASINDA DA YOK EDİLMİŞTİ
Bilindiği üzere Atlasjet’in 57 kişinin ölümüne neden olan Isparta kazasında da karakutunun Lufthansa’ya gönderildiği ve kayıt yapmadığı açıklanmıştı. Ancak Lufthansa yetkilileri de karakutunun şirketlerine ulaşmadığını resmi yazıyla SABAH’a bildirmişti. Halen Isparta’daki uçağın ne kayıtları ne karakutusu ortada yok. Isparta kazasının Kaza Kırım Ekibi Başkanı Tornavidacı Feridun (Feridun Seren) ise Muhsin Yazıcıoğlu’nun helikopter kazasındaki karakutuyu yok etmek suçundan cezaevinde bulunuyor.
PERSONELDEN İTİRAF VE TEŞEKKÜR YAĞIYOR
Sabah’ın haberine Atlasjet çalışanlarından onlarca destek maili geldi. Aylardır bu konuda sayısız şikâyette bulunduklarını ifade eden şirket çalışanları, buna rağmen öğrenci pilot ile uçulmaya devam edildiğini ifade ettiler. İsmi bizde saklı şirket çalışanlarının maillerinden bazıları şunlar:
* "Çok kar yağdığı zamanlar çok gecikmeler yaşanmıştı. Hiçbir durumda günlük maksimum 14 saati aşmaması gerek. En fazla 4 bacak dediğimiz 2 adet gidiş-geliş yapılabilir fakat personeli 6 bacak yapmaya zorladılar kabul etmeyen ekipler uyarı aldı. Hiçbir havacılık kuralında buna müsaade edilmez."
* " Personele 20 saat süren uçuşlar (Nijerya ve Somali ) yaptırıldı. İnsanlar illegal olarak çalıştırıldı. Halen de devam ediyor."
* "Ben şirketten yeni ayrıldım. Öğrenci pilot olayını ve bu yaşanan kazayı şirkette herkes biliyordu. Ancak ustalıkla gizlenmişti."
* "Bu uçuşlara SHGM nasıl izin veriyor. Yardımcı pilot koltuğuna oturanlar 500 saati doldurmadılar ki. 500 saati dolduranların lisansları geçerli olur. Bunu şirkette herkes biliyor."
* "Bu pilotları tanıyoruz. İkinci pilot olarak uçmak için minimum 500 saat deneyim gerekli. Bunlar henüz 200 saat uçan kişiler."
Metin Can/Sabah
