Lockheed Constellation, 1939 yılında tasarlanmıştır. Howard Hughes’un Trans World Airlines (TWA) şirketi için üretilen bu dört motorlu, pervaneli ve yüksek hızlı yolcu uçağı, kıtalararası seyahatler için özel olarak tasarlanmıştır. Havacılık endüstrisinin popülerliğinin arttığı bir dönemde, Constellation, yolcu uçağı sektöründe önemli bir etki yaratmıştır. İşte uçağın sık sık “gökyüzünün yıldızı” olarak adlandırılmasını sağlayan beş önemli gerçek:
Basınçlı kabin
Yaygın kullanımdaki ilk basınçlı kabinli sivil yolcu uçağı serisi
1939 yılında Howard Hughes, Lockheed’in Başkanı Robert Gross ve Başmühendisi Hall Hibbard ile bir araya gelerek Amerika Birleşik Devletleri’ni durmaksızın uçabilecek bir uçağa duyulan ihtiyacı vurguladı. Hava yolculuğunda devrim yaratmayı hedefleyen Lockheed, bu uçakları üretmeyi kabul etti.
Trans World Airlines’ın (TWA) sahibi olan Hughes, bu uçakları sadece pazara hakim olmak için istiyordu ve onları finansal başarı için gizli bir silah olarak görüyordu çünkü o dönemde müşteriler ABD genelinde kesintisiz seyahat istiyordu. Dolayısıyla Lockheed bu uçakları ancak TWA en az 35 adet aldığında diğer havayollarına satabiliyordu.
Constellation ya da kısaca Connie olarak bilinen bu uçaklar, havacılıkta bir ilk olan basınçlı kabine sahipti ve uzun mesafeli seyahatleri kolaylaştırıyordu. Kendine özgü üçlü kuyruğu da dahil olmak üzere şık tasarımıyla Connie, hava yolculuğunun bir simgesi haline geldi ve yıllar boyunca yenilik ve zarafeti simgeledi.
Birçok varyant
Constellation serisinin dokuz ana varyantı vardı
Uçak, 1943’teki tanıtımından bu yana çeşitli gelişmeler geçirmiştir. O zamandan 1958’e kadar Constellation serisi dokuz ana varyantın yaratılmasına tanık oldu (bazı varyantların kendi varyasyonları vardı). Her Lockheed Constellation varyantı uçağı geliştirmeyi amaçlıyordu. İşte ana ve en popüler Constellation varyantlarını listeleyen bir tablo:
Lockheed L-049 Constellation: Orijinal Constellation serisi uçaklar
Lockheed C-69 Constellation: C-69, askeri kullanım için C-69 olarak adlandırılan aynı L-049 varyantıydı
Lockheed L-649 Constellation: L-649, Constellation serisinin ilk gerçek sivil versiyonuydu
Lockheed L-749 Constellation: L-649’dan türetilen L-749, daha büyük yakıt kapasitesi ve güçlendirilmiş iniş takımları ile geliştirilmiş bir versiyondu
Lockheed L-1049 Super Constellation: Connie olarak da adlandırılan Constellation ailesinin uzatılmış ve oldukça popüler varyantı
Lockheed C-121 Constellation: C-121, L-1049’un askeri versiyonuydu
Lockheed L-1249 Super Constellation: L-1249, Constellation ailesinin turboprop motorlu varyantıydı
Kapsamlı askeri kullanım
İkinci Dünya Savaşı’nda inşa edilen tüm Constellation’lar ABD ordusuna gitti
Başlangıçta sivil amaçlar için tasarlanan Lockheed Constellation serisi, ordunun dikkatini çekerek 1942’de üretimin değişmesine neden oldu. İkinci Dünya Savaşı boyunca ABD ordusu bu uçakları Amerika Birleşik Devletleri ile Avrupa arasında asker ve malzeme taşımak için kullandı.
Sonuç olarak, orijinal sivil L-049 varyantı C-69 olarak belirlendi. Askeri hizmette ilk Constellation olarak görev yapan uçak, İkinci Dünya Savaşı sırasında Birleşik Devletler Ordusu Hava Kuvvetleri (USAAF) için bir nakliye uçağı olarak faaliyet gösterdi.
Bir Hava Hareketlilik Komutanlığı Müzesi raporuna göre, USAAF C-69 olarak adlandırılan 22 adet erken model Constellation satın almıştır. Ancak savaştan sonra USAAF, Douglas C-54’ü birincil dört motorlu nakliye aracı olarak standartlaştırmayı tercih etti ve bunun sonucunda C-69’ların çoğu ihtiyaç fazlası ilan edildi. Temel tasarımın üretimi sivil pazarlara kaydırıldı ve ünlü Constellation serisi uçakların önü açıldı.
Uzatılmış Lockheed L-1049 Super Constellation gibi daha sonraki Constellation varyantlarının askeri nakliye uçağı olarak kullanıldığını belirtmek gerekir. Rapora göre C-121A, ticari L-1049 Super Constellation’ın askeri varyasyonuydu.
Yüksek çekicilik
850’den fazla Constellations serisi uçak üretildi
Uçak, sadece orduda değil, aynı zamanda ticari hizmette de oldukça popülerdi ve birçok ABD havayolu şirketi arasında tercih ediliyordu. Üretim yılları olan 1943’ten 1958’e kadar toplam 865 Lockheed Constellation uçağı üretildi.
Uçağın cazibesi, teknik özelliklerinin ve gücünün ötesine geçiyordu. Lockheed Martin raporuna göre, Lockheed C-1049 Super Constellation gibi sonraki modeller, klima, yatar koltuklar ve ek tuvaletler gibi dikkate değer iyileştirmeler getirdi. Sektörün ilk jetlerinden iki kat daha fazla yakıt verimliliğine sahip olan ve verimlilik açısından birçok çağdaş uçağa rakip olan bu uçak, zamanının ötesinde bir uçak olduğunu kanıtladı.
Constellation’lar, TWA, Eastern Air Lines, Pan Am, Air France, BOAC, KLM, Qantas, Lufthansa, Iberia Airlines, Panair do Brasil ve TAP Portugal gibi çeşitli havayolları tarafından işletildi.
Olağanüstü özellikler
Uçak maksimum 330 mph hıza ulaşabiliyordu
Constellation ailesinin tüm uçakları özellikleri bakımından etkileyici olsa da, bir varyant öne çıkıyordu. Oldukça popüler olan L-1049 Super Constellation, öncekilere kıyasla çok sayıda iyileştirme içeriyordu.
Aşağıda, L-1049 Super Constellation teknik özellikleri tablosunu bulabilirsiniz:
Mürettebat: 5 (Pilot, Yardımcı Pilot, Navigatör, Uçuş Mühendisi, Telsiz Operatörü)
Maksimum kapasite: 106 yolcu
Maksimum hız: 330 mph
Seyir hızı: 304 mph
Menzil: 5,150 mil
Servis tavanı: 25,700 feet
Jet çağına geçildiğinde, çoğu havayolu Boeing 707 ve Douglas DC-8’in hizmete girmesiyle Constellation uçaklarını emekliye ayırdı. Amerika Birleşik Devletleri’nde, ticari bir Super Constellation ile yapılan son uçuş Şubat 1968’de gerçekleşti; bu uçuş, Eastern Shuttle tarafından Newark Liberty Uluslararası Havaalanı (EWR) ile şimdiki Ronald Reagan Washington Ulusal Havaalanı (DCA) arasında gerçekleştirildi.