Havacılık sektöründe yaptığı çalışmalarla dünyanın önemli ülkelerinden biri haline gelen Türkiye, gelişmekte olan 8 Müslüman ülkenin kurduğu Gelişen 8 Ekonomik İşbirliği Örgütü’nün (D-8) uçak sanayilerinin merkezi ve teknik bakım üssü oluyor. Türkiye, İran, Pakistan, Bangladeş, Malezya, Endonezya, Mısır ve Nijerya’dan oluşan örgütün sivil havacılık otoritelerinin yaptığı toplantıda 8 ülkenin havacılık alanında işbirliğinin artırılması ve bakım onarım konularında Türkiye’nin bu ülkelere bakım tesisleri kurması planlandı.
‘GELİN UÇAK FABRİKASI KURALIM’
DEİK Malezya ve Endonezya iş konseyleri Başkan Yardımcısı ve THY Teknik Genel Müdür Danışmanı Halil Tokel, Mısır ve İran dışındaki diğer üyelerin Türkiye ile hem savaş hem de ticari uçak üretilmesi konusunda isteklerinin olduğunu söyledi. Tokel, “Türkiye’nin uçak bakımı konusunda tesisler kurması istendi. Aşgabat’ta ve başka merkezlerde ‘Gelin uçak bakım fabrikaları kurun’ diyorlar. Sadece F-16 uçaklarının bakım faaliyetinden yılda 1 milyar dolar gelir. Bu ülkelerde sivil ve askeri yüzlerce uçak var. Ayrıca Malezya ve Endonezya’nın savaş uçağı ihtiyacı var. Bizim MMU uçağımıza ilgi gösteriyorlar. Virüs sıkıntısı bittiğinde bu ülkelerle önemli projeler yapılacak” dedi. Malezya ve Endonezya İşkonseyi Başkan Yardımcısı olarak bu ülkelerle birçok toplantı yaptığını söyleyen Tokel, “Bugüne kadar bu ülkeler ortak proje yapmamışlar. Siyasi ya da ekonomik nedenleri var. Ama şimdilerde işbirliği fikri güçleniyor. Pakistan her aşamada Türkiye’nin kardeş ülke olduğunu söylüyor. Malezya’nın bizimle ilişkileri çok iyi, yatırım yapmayı düşünüyor” diye konuştu.
TEK OTORİTE OLALIM
BİRKAÇ ay önce Pakistan’da D-8’in sivil havacılık otoriteleriyle bir toplantı yaptıklarını anlatan Tokel, şöyle devam etti: “Toplantıya Türk Hava Yolları Teknik olarak biz katıldık. Orada sunum yaptık. Üç öneri getirdik. Sekiz otoritenin bir araya gelerek, tek otorite olmasını istedik. Avrupa’daki havacılık otoritesi gibi. 8 ülkenin havacılık sanayilerinin koordine edilmesi talebinde bulunduk. Türk Hava Yolları Teknik olarak bu işi bizim yapabileceğimizi ilettik. D-8’deki sivil havacılık otoritelerini toplayacağız. Onları birbirleriyle tanıştıracağız. 8 ülkenin uçak bakım şirketlerini bir şemsiye altına almayı teklif ettik.”
YOLCU UÇAĞI PROJESİ
TOKEL, ayrıca Başkan Recep Tayyip Erdoğan’ın yönettiği projelere bu ülkelerin iştirak edebileceğini anlatarak, “Belki D-8’in bütün ülkeleri buna dahil olamayabilir. Ama sözgelimi bir Pakistan, İran, Endonezya, Malezya, Türkiye arasında gerçekleşebilir. Onların yaptığı projelere biz katılabiliriz. Mesela 150 kişilik yeni bir yolcu uçağı projesini biz gündeme getirebiliriz. Mesela saymadım ama biliyorsunuz Özbekistan’da Taşkent’te yolcu uçağı fabrikası var. Rusların bütün yolcu uçakları orada üretildi. Bu da bizim bir imkanımız sayılır” dedi. Tokel, D-8 ülkelerinin geleceğin en büyük ekonomileri olacağını belirtti.
