SpaceX Falcon 9 Roketi Kalkışta Parçalandı, Starlink Uyduları Kaybedildi
SpaceX’in ticari uydu fırlatma programı, 11 Temmuz 2024’te gerçekleşen bir Falcon 9 roketinin kalkış sonrası kaybı nedeniyle kesintiye uğradı. ABD Federal Havacılık İdaresi (FAA), bu olayın ardından roketleri yere indirdi ve gelecekteki fırlatmaların süresiz olarak ertelenebileceğini belirtti.
California, Vandenberg Uzay Kuvvetleri Üssü’nden gece saatlerinde kalkış yapan Falcon 9 roketinin ikinci aşama güçlendiricisi yeniden ateşlenemedi ve bu durum, 20 Starlink uydusunu taşıyan roketin ve yükünün kaybına yol açtı.
SpaceX’in canlı yayınında, roketin kalkış ve yörüngeye yükselme süreci planlandığı gibi gitti ve ilk aşama, bir drone gemisi üzerine tipik bir iniş gerçekleştirdi. Ancak ikinci aşamanın ilk yanmasında, yerdeki gözlemciler, roketin Merlin motor kapağının etrafında alışılmadık bir buz birikimi fark etti, bu durum roketin performansını etkilememişti.
Bu olay, yedi yıldan fazla bir süredir ilk Falcon 9 başarısızlığı olarak kaydedildi ve hem SpaceX hem de ticari uzay fırlatma endüstrisi için bir darbe oldu.
SpaceX CEO’su Elon Musk, 12 Temmuz 2024’te sosyal medya platformu X üzerinden yaptığı açıklamada, “Motoru yeniden ateşleme girişimi, şu an bilinmeyen nedenlerle hızlı ve plansız bir parçalanmaya (RUD) yol açtı,” dedi. SpaceX, ikinci aşamanın arızasının, mühendislerin sıvı oksijen sızıntısını tespit etmesinin ardından meydana geldiğini ekledi.
SpaceX, arızanın nedenini tam olarak araştırana kadar Falcon 9 roketlerinin geçici olarak yere indirileceğini belirtti. Ancak, 11 Temmuz 2024’teki bu kaybın benzeri görülmemiş olması nedeniyle, Falcon 9’ların tekrar havalanması haftalar veya aylar sürebilir. Bu sürenin uzunluğu, sorunun doğasına ve karmaşıklığına bağlı olacaktır.
İkinci aşamanın, kalkıştan 52 dakika 20 saniye sonra bir saniyelik motor yanması gerçekleştirmesi ve ardından Starlink uydularının konuşlandırılması planlanıyordu. Ancak, SpaceX yayını bu gerçekleşmeden önce aniden sona erdi ve o sırada neden açıklanmadı. Kargo, sığ bir yörüngeye bırakıldı ve Dünya atmosferine yeniden girerek yanması bekleniyor.