ABD Hava Kuvvetleri, süregelen sorunlarla boğuşan F-35 savaş uçakları için yeni bir çözüm arayışında. Neredeyse 10 yıl önce kazalara karışan iki uçağı “Frankenstein jeti”ne dönüştürmeyi planlıyor.
Milyarlarca dolar para harcanan ve henüz tam olarak sorunları giderilemeyen F-35 projesindeki belirsizlikler devam ediyor.
F-35’ler, şimdiye kadar yazılım ve teknik arızalardan kaynaklanan 22 kaza yaşarken ABD henüz bir çözüm bulabilmiş değil. Uzmanlara göre, F-35 jetlerinin motorlarını revize etmek için gereken maliyetin 40 milyar dolar civarında olduğu tahmin ediliyor.
Eylül 2023’te Güney Carolina üzerinde seyir halindeyken kaybolan bir F-35 jeti, pilotun fırlatma koltuğu ile kurtulmasına rağmen ABD ordusu için savaş uçağını bulma çağrısı yapmıştı. ABD’nin Dünyanın en pahalı jetini kaybetmesi sosyal medyada alay konusu olmuştu.
Şimdi ise ABD’li Lockheed Martin, sorunları bitmeyen F-35’lerden “Franken-bird” (FRANKENSTEIN) yöntemiyle toplama jet yapmaya çalışıyor. Yıllar önce burun çarpması ve motor yangını nedeniyle hasar gören iki F-35A Müşterek Taarruz Uçağı, hasarsız kısımları birleştirilerek tek bir hasarsız uçak haline getirilmeye çalışılıyor. Sosyal medyada paylaşılan düşen bir F-35 fotoğrafı, projenin gündemdeki yerini bir kez daha vurguluyor.
Güney Kore Hava Kuvvetleri de aynı yönteme başvuracak
Güney Kore Hava Kuvvetleri, 2022 yılı Ocak ayında kuş çarpması nedeniyle ciddi hasar gören F-35A savaş uçağının emekli edileceğini duyurdu.
Hava Kuvvetleri, ABD’li üretici Lockheed Martin ile yapılan kapsamlı bir analiz sonucunda, F-35A’nın gövde, yapı, motor, kontrol ve navigasyon sistemi dahil olmak üzere yaklaşık 300 bileşeninde hasar gördüğünü açıkladı.
Onarımların ve diğer güvenlik kaygılarının yüksek maliyet ve uzun süre gerektirmesi göz önüne alındığında, Güney Kore Hava Kuvvetleri’nin inceleme komitesi, uçağı tamir etmek yerine kullanımdan kaldırmanın daha uygun olduğu sonucuna vardı. Plan, Savunma Bakanlığı’nın onayına sunulacak.
Güney Kore’nin envanterinde bulunan 40 adet F-35A savaş uçağından birinin onarım maliyeti, yaklaşık 140 milyar won (107.6 milyon dolar) olarak belirlendi. Bu miktar, birim satın alma maliyeti olarak tahmin edilen 110 milyar won’u aşıyor.
Yonhap News’e göre, Güney Kore, kullanımdan kaldırılan uçağın çeşitli alanlarda potansiyel kullanımını değerlendirecek, özellikle teknisyen eğitimlerinde kullanımı üzerinden fayda sağlayacak.
Ocak 2022’de Güney Koreli bir F-35 pilotu, kuş çarpması sonucu aviyonik sistem arızası yaşayarak “gövde üzerine iniş” yapmak zorunda kalmıştı. Uçağın sol hava girişine çarpan bir kartalın neden olduğu kaza, hidrolik kanalların ve güç kaynağı kablolarının zarar görmesine yol açmıştı. Zorunlu inişe rağmen pilotun yara almadan kurtulduğu belirtilmişti.
