Soru: Tap ile bir ortak çalışma yapmak neden önemli ve ve bu sadece Lisbon’dan Maputo’ya yapılan bir code share uçuşu mu ya da bu ayrıca Avrupa’nın geri kalanından gelen güzergahlara dahil mi?
Cevap: Evet, Lisbon dışında da noktalarımız var. Gördüğünüz gibi Lisbon’a beş yıl önce kendi uçaklarımızla hizmet verdik. Bu uçaklarımızın modeli Boeing 767 idi. Bundan önce biz DC10’u kullandık ama bir gün elimizdeki verilere baktık ve bunun son marka olduğunu gördük ve bizim kıtasal hizmet veren bir havayolu olmaktan çok şu an için kendi bölgemizde iyi hizmet veren ve güvenilen bir havayolu olmaya ihtiyacımız var bu yüzden de bu çalışmayı bir süre askıda bırakmaya karar verdik.
TAP ile bir anlaşma imzaladık. Onlar ucuz A340’ı kullanıyorlar. Koltuklar satın alıyoruz, normal code share uçuş olarak koltuklar satıyoruz. Bazen birlikte çalışmak zor olduğundan problemler de oluşabiliyor ama yine de bu çalışmalarımız meyve veriyor. Ayrıca biz, TAP’ın ve Lisbon’un dışındaki noktalarla da paylaşım yapıyoruz
Soru: TAP’in ayrıca onun daha ileri düzey sistemini kullanan müşterileri var mı ve bu onların Maputo’ya gelmemesi anlamına geliyor mu?
Cevap: Daha çok içsel ağlarda var. Biz çok kapsamlı iç ağlara sahibiz yedi güzergah ve TAP yolcuları, bizim orda temel istasyonumuz olan Maputo’yu besliyor. Maputo Havaalanı ayrıca bir seviye atlama aşamasında; hükümet yakın zamanda başlayacak proje için 75 milyoar dolar harcayacak. Bu havayolu yararlı bir havayoludur, mesala Johannesburg dolu olduğunda Maputo sadece kırk beş dakika uzaklıkta ve Maputo Havalimanı havayolumuz için çok iş gören bir havalimanıdır.
Soru: Avrupa’daki diğer havayolları ile başka code share uçuş düzenlemeyi planlıyor musunuz?
Cevap: Evet. Güney Afrika Havayolları ile. Bizim diğer yabancı havayolları ile bölge dışına, Afrika dışına, code share uçuşlarımız varken, Güney Afrika Havayolları ile böyle bir şey olmaması bir kayıp. Güney Afrika’daki yerel otoriteler, bu code share uçuşlara Pazar özelliştirilene kadar izin vermeyi düşünmüyor. Mozambik ve yönetimi bu tek seferde özelleştirmek yerine bu özelleştirmeyi aşama aşama yapmayı planlıyor. Her rota başına tek bir havayolunun sahip olduğu tek haktan fazla olarak , çifre tahsise izin verecekler ve bu özelleştirme kararının hükümetten geçeceğini umuyorum. Güney Afrika Yetkilileri bize Güney Afrika Havayolları ile code share uçuş yapma olanağı sağlayacak çünkü bu kuruluşun yararınadır.
Soru: Başka hangi kuruluşlar ilgilenecek?
Cevap: Kenya Havayolları ile de code share uçuşlarımız var ama şimdilik bu uçuşlarımız sadece tek taraflı. Artık kendi uçağımızla başlayacağız çünkü biz henüz IOSA değilken, Kenya Havayolları IOSA olmayan havayoluyla code share uçuş yapmaya yanaşmıyordu. Ama şimdi 16 Eylül 2008’den beri, biz de IOSA’yız ve Kenya Havayolları şu anda code paylaşımı yapmak için ticari bir aşamada.
Soru: İnsanları bir ülkeden diğerine götürebilmek için Brezilya’daki kuruluşlarla bağlantı kurmayı düşünüyor musunuz?
Cevap: Uzun mesafe konularında iki aşamaya önem veriyoruz: İlk adım bir ortak bulmak ve code hare uçuş düzenlemek, bu bizim TAP ile yaptığımız çalışmanın aynısı. Önümüzdeki üç yıl içerisinde gerçekleşecek olan ikinci adım ise kıtasal servis sağlamak için, LAM’in kendisi ile aynı çıkarları güden diğer havayolları ile iki ayrı kimlik üzerinden ortaklık kurabilmesi için pilot etkileşim kurmak ve asıl LAM’in yerel kalmasını sağlamaktır. Böylece bir tanesi yerel, bir tanesi kıtasal uzun mesafeye hizmet eden iki tane LAM olacaktır çünkü Mozambik mükemmel bir turist istihdamına sahiptir. Bizim çok fazla potansiyelimiz var çünkü yeni oteller yapılıyor. Radison sahile büyük bir otel inşa ediyor. Bence hazırlanmak için iki aşama gerekli; Brezilya bizim acil ortağımız ve kısa dönemli stratejimiz içerisinde. Biz Çin’e bile gitme amacı olan bir brezilyalı hava şirketi ile ortaklık yapmayı istiyoruz. İş ve inşaat gibi şeylerle ilgilenen kapsamlı bir Çin Topluluğu söz konusu. Bu iki aşama bizim code share uçuş yapabilmemiz için gerekli ve risk mümkün olduğunca en az düzeyde olmalıdır.
Soru: Sizin IOSA’ya sahip olmanız neden önemlidir?
Cevap: Bu gerçekten belirsiz. IOSA’nın ticari boyutta havayolları için her derde deva olup olmadğını bilmiyoruz.Bilmiyorum, özellikle Afrika’da, ama bunun yeni isim yapan bir havayoluna değer kattığına inanıyoruz.Biz sertifikalı bir havayoluna sahibiz ama bizim Afrika’daki problemimiz şu ki; bizim IOSA’mız olmasına rağmen, Mozambik’te çıkarı olan, Güney Afrika’daki büyük petrol arama şirketleri,
ve orda büyük tesisleri olan aliminyum şirketleri gibi özel şirketler. Onlar hala bizim sistemimizin ve güvenlik sisteminin IOSA’mız olmasına rağmen güvenilir olup olmadığını sorgulamaktadır. Bana IOSA, Afrika’daki küçük havayollarının karşılaştığı problemlere kusursuz bir çözümmüş gibi gelmiyor.Özellikle havayollarının güvenlik sistemini sorgulayan yolcular için.
Soru: LAM’e yeni bir uçuş geleceğini duyurdunuz. Bunlar Bombardier Q400 ve Embraer, her iki uçak da 737-200’den biraz daha küçük. Planlarınız nelerdir? 737 ile uçmaya devam etmek mi yoksa aynı zamanda daha büyük bir uçak modeline de geçiş yapacak mısınız?
Cevap: Bİzim iş modelimiz tamamen değişti. Biz 737’yi bugün çok duraklı merkezlerde kullanıyoruz. Çeşitli havalimanlarına iniş yapmak ve ordan tekrar uçuş yapmak bize çok fazla paraya mal oluyor. Mesala uzun saatlerce uçuş yapmak zorundaysak biz Embraer E190 ile iki mola veriyoruz ama aynı mesafedeki uçuşlar için planımız molalı uçuş yerine direkt uçuş düzenlemektir. Böylece ibz daha fazla kapasiteye kismet vereceğiz, daha sık sefer düzenleyeceğiz ve seferlerimiz çıkış noktasından doğruca varış noktasına olacak. Işte asıl fark budur. Eskiden molalıydı şimdi ise varış ve bitiş noktarı arasında seyahat edebilme imkanı sağlıyoruz. Bu ilk önemli konu, ikincisi ise, kargo kapasitesi 737 ile karşılaştırıldığında daha düşük olmasına rağmen sefer sıklığını arttırmak ve direkt uçuşlar düzenlemek,bize bugünkü kapasitemizin aynısını, hatta daha fazlasını sağlamaktadır.
Soru: Ayrıca bu iki tip uçak modelinden farklı olarak, başka uçakları da kullanmayı düşünüyor musunuz?
Air News Times / M.Turan KOÇER
