TÜRKİYE’NİN GÖZÜ YÜKSEKLERDE!
Gök Yüzündeki İnsansız Hava Ordumuz
Evet değerli okurlarımız aynı ana başlığımızla ve yeni bilgilerle ile devam ediyoruz.
Gerek sınırlarımız içinde ve gerekse sınırlarımızın hemen dışında yaşadığımız acı gerçekler, ülkemizi bu gün her zamankinden daha fazla bir şekilde ve her türlü gelişmeye hazırlıklı olma gerçeği ile karşı karşıya getirmiş ve de getirmeye devam ettirmektedir.
Varoluşumuzun doğal bir parçası olarak görülen güçlü bir Ulusal Savunma Sanayi’nin gerçekleştirilmesi için maddi ve zaman açısından onlarca yıl çaba göstermiş, kısıtlı öz kaynaklarını büyük fedakarlıklarla gerçekleştirmiş olan ülkemizin muazzam boyutlara ulaşmış olan bu kazanımlarını koruması ve uzun dönemde sürdürülebilirliğini sağlaması için doğru yönlendirilmesi gerekliliği yüksek derecede hayati öneme sahiptir. Türkiye, bugüne kadarki kazanımlarına sahip çıkmak zorundadır.
Tüm paydaşları arasında komple bir bütün teşkil etmek durumunda olan Ulusal Savunma Sanayimiz’i bir çekim merkezi misali uyumlu ve yapıcı bir etkileşimle çalıştırarak bir arada tutan, yönlendiren ve de sarsılmaz bir destek olan bir siyasi irade mevcuttur. Ancak bu şekilde yakalanan sinerji ile, Türkiye Uluslar arası savunma sanayi etkinlikleri platformlarında tüm Dünya’ya gerçek bir savunma sanayi oyuncusu olabildiğini göstermesi mümkün olabilmiştir.
Daha önceki dönemlerde Ulusal Sanayimize destek yeterince güçlü olmamış ve henüz emekleme döneminde bulunan Ulusal Savunma Sanayimizin risk alıcı tüm girişimleri havada kalmıştır.
TAI, 90’lı yılların başında, büyük bir ileri görüşlülükle ‘Şahit’ adlı bir özgün insansız hava aracı (İHA) ortaya koymuş ve tüm testlerini de başarı ile sona erdirmişse de, kullanıcıdan hiç bir ilgi görmemiştir. Halbuki aynı kullanıcı ABD’li üretici General Atomic’den Gnat İhasını almış ve 95′ yılında hizmete sokmuştur. Bu GNAT 750’ler, Türk Silahlı Kuvvetlerinin envanterine giren ilk İHA’lardır.
Türkiye’nin 1990’lı yılların sonunda başlattığı ‘yerli-milli imkanlarla İHA geliştirilmesi’ projeleri bürokrasiye takıldı. İsrail ile Heron anlaşmaları yapılırken, söz konusu yerli projeler ‘ödenek olmadığı’ gerekçesiyle rafa kaldırılmıştır. Alınan bu Heron’lar çürük çıktı, milyonlarca dolar boşa gitti.
TAI, 97 yılında Yakın Hava Desteği ve İnsanlı Keşif görevlerinin ifası için insanlı Hava Platformu TG X1 ‘Yarasa’ çalışmalarını başlatmış ve bir yıl sonra başarı ile uçurmuşsa da, bu proje de ilgisizlik nedeni ile rafa kaldırılmıştır.
Ancak, 2000’li yılların ortalarında, Ulusal Savunma Sanayimizin özgün ve milli bir çözüm üretme çalışmaları ve ANKA İHA süreci başlayabilmiştir.
TÜRKİYE MİLLİ İHA VE SİHA’LAR İLE OYUNA GÜÇLÜ GİRİYOR
İnsansız hava aracı alanındaki çalışmalarına mini İHA seviyesinden başlayan Baykar Makina, 2000’li yılların başlarında, Türk Silahlı Kuvvetleri’ne Malazgirt Döner Kanatlı İHA ve Bayraktar Mini İHA sistemlerini sağladı.
Bayraktar Taktik İHA ise Kara Kuvvetleri Komutanlığı’nın Taktik İHA ihtiyacının karşılanması için iki sistemin tedarikini amaçlayan bir proje kapsamında geliştirildi ve Kasım 2014’te teslimatlarına başlandı.
Ardından gövdesinde ve kanatlarında güçlendirme yapılan Bayraktar TB2 harp başlıklı MAM-L ile silahlandırıldı .
Halihazırda Türkiye’nin en büyük üç İHA üreticisinden biri olan Baykar Makina, Bayraktar’ın ardından, Akıncı adındaki daha büyük boyutlu bir İHA için de geliştirme çalışmalarına başladı.
Bayraktar TB2 SİHA
Şu anda TSK, Jandarma ve Emniyet Genel Müdürlüğü envanterinde 2014 yılından bu yana keşif, istihbarat görevlerinde aktif bir şekilde kullanılan Bayraktar TB2, Lityum batarya ile 27 saat 3 dakika havada kalıp, 27 bin feet’e kadar da çıkabiliyor. Tam otomatik seyir ve rota takibi yapabilen TB2 yerden de kontrol edilebiliyor. Bayraktar TB2 SİHA, lazer hedef işaretleyicisi ile hassas hedefleme yapabilen ve 55 kilogram dört akıllı mühimmatı hedefe ateşleyerek imha etmesini sağlayabilen ve hedefe yakın alanlara verilebilecek hasarları önlemek amacıyla hızlı gör-ve-vur özelliğine sahip çözümleri sunan bir sistemdir.
Operasyonel başarısıyla birlikte dünyanın dikkatini çeken Bayraktar TB2 SİHA’lar 2019’da Ukrayna ve Katar’a ihraç edildi. Böylece Türkiye’nin yurt dışına ihraç edilen ilk SİHA’sı unvanını da kazandı.
Bayraktar AKINCI TİHA
Baykar tarafından üretilen ve ilk uçuşunu 2019 yılında icra eden Bayraktar Akıncı, gelişmiş özelikleri ile ön plana çıkıyor. Kanat genişliği 20 metre, kalkış ağırlığı 4.500 Kg, Servis Tavanı 40.000 Feet, Uçuş Süresi 24 Saat, Faydalı Yük Kapasitesi 900 Kg harici/450 Kg. dahili olan Akıncı kendisine özgü geliştirilen yapay zeka sistemi ile günümüzde aktif görevde olan pek çok savaş uçağının özelliğini de bünyesinde barındırmaktadır.
Daha fazla mühimmat taşıyabilen Bayraktar Akıncı Taarruzi İnsansız Hava Aracı Sistemi, yerli ve milli olarak üretilen MAM-L, MAM-C, Cirit, L-UMTAS, Bozok, MK-81, MK-82, MK-83, Kanatlı Güdüm Kiti (KGK)-MK-82, Gökdoğan, Bozdoğan, SOM-A gibi mühimmat, füze ve bombalarla donatılmaktadır.
Akıncı TİHA, Türkiye’ye bu sınıfta insansız hava aracına sahip dünyadaki 3 ülkeden biri olma özelliği kazandırdı.
Baykar, Akıncı TİHA’nın geliştirilmesine paralel olarak MİUS (Muharip İnsansız Uçak Sistemi) projesi için de çalışmalar yürütüyor.
TAI / ANKA İHA
İsmini efsanevi masal kuşu Zümrüd ü Anka’dan alan ANKA TİHA 24 Aralık 2004 tarihinde, Savunma Sanayisi Müsteşarlığı (SSM) ile Türk Havacılık ve Uzay Sanayisi (TUSAŞ) arasında imzalanan sözleşme kapsamında Tusaş tarafından geliştirilmiş olan insansız hava aracı ANKA 8 m gövde uzunluğuna 17.3 m kanat açıklığına ve 13.6 m² kanat alanına sahiptir. ANKA 16 Temmuz 2010 tarihinde ulusla tanışmıştır.
TAI / AKSUNGUR MALE İHA
Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) envanterinde görev icra eden ANKA Sistemi ile benzer aviyonik mimariye sahip ve aynı yer sistemlerini kullanan AKSUNGUR İHA sistemi: Gece/gündüz her türlü hava koşullarında istihbarat, gözetleme, keşif ve taarruz görevlerini gerçekleştirebilen; EO/IR, SAR taşıyan, Sinyal İstihbaratı (SIGINT) yapabilen, faydalı yüklerini ve çeşitli havadan yere mühimmat sistemlerini taşıyabilen Orta İrtifa Uzun Havada Kalışlı İnsansız Hava Aracı sistemidir. AKSUNGUR 40.000 feet irtifaya çıkabilen ve 40 saate kadar havada kalabilme ve 750 kg yüksek faydalı yük taşıma özellikleriyle en zorlu operasyonların tamamlanabilmesine imkan veren iki adet çift turboşarjlı dizel PD-170 motoruna sahiptir
AKSUNGUR MALE Deniz Karakol Konsepti
Dünyada, operasyonel rakibi henüz bulunmayan Aksungur Deniz Karakol Konsepti, taşıyacağı; sonobouy, manyetik anomali dedektörü, FLIR ve SAR faydalı yükleri ile hem su üstü hem de su altı deniz karakol görevlerini icra etmek için donatılmıştır.
SÜRÜ HALİNDE GÖREV YAPAN İNSANSIZ HAVA ARAÇLARI
Geleceğin İHA Teknolojisi olarak kognitif yeteneklere sahip ve birlikte harekat edebilen İHA Sürüleri gösterilmektedir. Görev sırasında toplanan bilgi yoğunluğunun artması, sistemlerin boyutlarının küçülmesi ve malzemelerin işlevselliğinde meydana gelen ilerlemeler, ileri derecede otonomiye sahip sistemlerin geliştirilmesini ve birkaç büyük sistem yerine bir arada çalışabilen birçok küçük bileşenin tercih edilmesini mümkün kılmıştır.
Sistemler içinde sistem olarak tanımlanabilecek ve birbirleriyle haberleşerek işbirliğine yönelik davranışlar sergileme kabiliyetine sahip İHA’lar, tek başlarına oldukları zaman günümüz İHA’larından daha düşük yeteneklere sahip olmalarına rağmen bir araya geldiklerinde günümüz İHA’larının kabiliyet ve davranışlarını aşan özellikler gösterebilmektedir. Bu birarada çalışma yöntemi,hava araçlarının kabiliyetlerini büyük ölçüde artırırken maliyetlerin düşmesine imkân tanımaktadır.
Mini İHA Sürülerinde kullanılan yapay zeka ve algoritmaların gelecekte MALE ve HALE Sınıfı İHA’ların kontrollerinde kullanılacağı söz konusu olmaktadır.
İHA Sektöründeki Genel Durum
Terminolojide drone olarak yer bulan İHA’ları ticari ve askeri olarak ikiye ayırmak mümkün. Yapılan araştırmalar her iki pazarın da oldukça dinamik olduğunu gösteriyor. Son yıllarda savunma sanayisinde önemli projelere imza atan Türkiye, askeri amaçlı milli SİHA ve İHA’ları ile 25 milyar doları aşması beklenen küresel pazarda yeni oyuncu olarak öne çıkıyor. Geleceğe dair yapılan Pazar öngörüleri, İHA teknolojisinin hangi yöne gelişeceğini göstermesi bakımından önem arz etmektedir.
İnsansız hava sistemleri teknoloji pazarının geçtiğimiz yıl 5 milyar dolarlık değere ulaştığı belirtiliyor. Gelecek 10 yılda ise Çinli üreticilerin pazara daha çok girmesiyle pazarın üçe katlanarak, 15 milyar dolara ulaşacağı öngörülüyor. Bu büyümeden sadece İHA tedarikçileri değil, aynı zamanda alt sistemlerin de tedarikçilerinin avantajlar sağlayacağı belirtilmekte.
İHA’ların askeri amaçlı kullanılanlarında uzun menzile sahip, daha fazla faydalı yük/mühimmat taşıma kapasitesinde olan ve uzun ömürlü olan tipleri, sivi l kullanımlarda kolay kurulup/kolay taşınma avantajları nedeni ile daha çok döner kanatlı platformların kullanılacağı değerlendirilmektedir.
Akıllı bombardıman ve Kamikaze İHA’ları
Sürü dronelar ve yapay zeka destek sistemlerinin bilinen tüm bombardıman doktrinlerini değiştirmesi beklenebilir. Sürü Bombardıman uygulaması güdümlü sistemler açısından en üst düzey akıllı bombardıman olanaklarını sunacaktır. Örneğin 100 kadar hedefe yönelik bombardıman droneları, dronelarda herhangi bir kayıp olması durumunda insan müdahelesini gerektirmeden yeniden pozisyon alabilir. Optimizasyon ve Rotalama ana muharebe gemisinden kumanda edilmeden sürü zekası otomasyonlarıyla doğrudan dronelar tarafından uygulanabilir.
Türkiye’nin Sürü Drone Çalışmaları
Sürü Drone & İHA’lara yönelik çalışmaları ile Türkiye’de ön plana STM (Savunma Teknolojileri ve Mühendislik A.Ş) firması çıkıyor. Sabit ve döner kanatlı platformlar üzerine uzun yıllardır ülkemizde çalışmalar yapan STM tarafından Türk Silahlı Kuvvetleri envanterine KARGU döner kanatlı vurucu İHA sistemi kazandırılmıştır. Güvenlik güçlerimizin sınırlarımızın içerisinde icra ettiği faaliyetlerde ve sınır ötesi operasyonlarda Kargu, aktif ve etkin olarak kullanılmaktadır. Kargu’nun teknolojik olarak İsrail üretimi mini hava araçlarının önüne geçtiği belirilmektedir.
TÜRK KAMİKAZE İHA’LAR İÇİN YOĞUN İLGİ
Türk Silahlı Kuvvetleri’nin sınır ötesi, meskun mahallerde uyguladıkları mikro cerrahi misali operasyonlarda büyük bir başarı elde eden yerli kamikaze insansız hava araçları, yurt dışında, dost ve kardeş coğrafyalarda da yoğun ilgi görmektedir.
”KARGU” Döner Kanatlı Vurucu VİHA
Kargu, Operasyonlarda tespit, teşhis, takip ve hedefi imha görevlerinde kullanılmak üzere tek er tarafından taşınabilen, otonom veya uzaktan kumanda ile çalışabilen, döner kanatlı milli vurucu İHA çözümüdür. Yer Kontrol Ünitesi” ve “İHA Şarj İstasyonu” bileşenlerinden oluşmaktadır. KARGU görevi terk et, kendini imha ve eve dönüş modlarına sahiptir.
KERKES Projesi
Türk Kamikaze drone’ları üzerlerindeki yapay zeka ve bilgisayarla görüş kabiliyetine kavuşuyor. GPS (Konumlandırma) olmayan ve Elektronik karıştırma uygulanan ortamlarda merkezi değil dağıtık sürü olarak görev yapmasına imkan sağlayacak Kerkes projesi yakın bir gelecekte Türk Silahlı Kuvvetleri’nin envanterine giriyor.
”ALPAGU” Sabit Kanatlı Vurucu VİHA
Alpagu, Gündüz ve Gece, 5 km. Menzildeki, tespit, takip, sınıflandırma ve hedefi hassas vuruş ile imha edebilen bir milli vurucu İHA çözümüdür.. Sistem; “sabit kanatlı İHA”, “lançer” ve “yer kontrol” bileşenlerinden oluşmaktadır.
”TOGAN” Otonom Döner Kanatlı Keşif İHA Sistemi
Togan, Genel maksatlı gece, gündüz hareketli hedef keşif ve gözetleme görevlerinde kullanmak üzere özgün görev planlama yazılımı, otonom zekâ ve harekât kabiliyetine sahip, otonom veya uzaktan kumandalı tek er tarafından taşınabilen ve kullanılabilen çok-rotorlu döner kanatlı milli İHA çözümüdür. Yakınlaşma tapası bulunan TOGAN’a reaktif parçacıklı harp başlığı entegre edilmektedir. Sistem; “döner kanatlı İHA” ve “yer kontrol” bileşenlerinden oluşmaktadır.
Vestel Karayel
Vestel Savunma, Efe Mini İHA sistemi prototip üretimi çalışmalarına 2005 yılında başladı. Sistemin seri üretimi olmadı.Vestel Savunma firması tarafından Karayel taktik İHA sistemi prototip geliştirme çalışmaları 2007 yılında başladı. Geliştirilen prototip İHA’nın 2009 yılında gerçekleştirilen uçuş testlerinden sonra 2010 yılında seri üretimine karar verildi. 2013’te başlayan ‘Karayel’ İHA projesi, 2014’te gökyüzüyle buluşma başarısını gösterdi. Karayel’in silahlı ilk uçuşu ise 2016’da gerçekleşti.
Türkiye bu alanda attığı adımlar ve geliştirdiği farklı sistemler ile büyük işler başardı ve dünyadaki rakiplerine meydan okudu.Asisguard’ın geliştirdiği Songar Silahlı Drone sistemi oldukça özgün çözümler sunarken, aynı firmanın Salgur, 6 drone’a kadar sürü uçabilme kapasitesine sahip sistem, yapay görüntü ve rota belirlemenin yanı sıra yüz, yazı, obje ve araç tanıma yeteneklerini bünyesinde barındırıyor.
Kargo İHA projesi kapsamında hayata geçirilen ALBATROS Kargo İHA, Silahlı Drone Sistemi Altınay Doğan, Serçe 2 gibi sistemler de Türkiye’nin gökyüzündeki yeni gücü olmak için gün saymaktadır.
Küresel gelişmeler ışığında, türbin motorlu, düşük radar izine sahip İHA’lar hızlı gelişmelere sahne olacak.
Milli Muharip Uçak (MMU) ile birlikte görev icra edebilecek kapasitedeki insansız hava araçlarının İHA/SİHA geliştirilmesi önemli bir mesafe taşı olacaktır.
İnsanlı hava araçlarıyla gerçekleştirilen hava harekât görevlerinde, gelecekte hem insanlı ve hem de beka seviyesi yüksek, düşük görünür kabiliyetli ve Lazer kaynaklı enerji silahları ile yüklü insansız hava araçları kullanılmaya başlanacaktır.
İHA sistemlerinin yaygınlaşarak kullanılmasının en önemli şartı da İHA kültürünün, Hava Harp Okulu eğitimi aşamasından itibaren Hava Kuvvetlerinde kabullenilmesidir.
Yeniden görüşene kadar Esen kalınız.
