Dünya genelinde hava yolu ve havalimanı işletmecilerinin tek gayeleri müşterilerine en mükemmel hizmeti sunabilmektir. Bu işletmeler müşterileri için en mükemmel hizmeti sunabilmeleri için tüm gayreti sarf ederler. Mesela teknolojik anlamda bu işletmeler mevcut sistemden daha iyi bir hizmet vermek durumundalar veya müşteri ihtiyaçlarına o günün şartlarında en iyi hizmeti vermek mecburiyeti doğar.
Bundan dolayıdır ki, bu işletmeler dünya genelinde öncelikle müşterilerinin memnuniyeti ve yararına olan tüm teknolojileri kendi işletmelerinde de bulundurmak ve hizmete sunmak durumundalar veya bazen de bulundurmak zorunda kalabilirler diyebiliriz. Tabi ki bazı işletmelerin ülke kültürü, konumu ve bazı sebeplerinden dolayı bu memnuniyetler ve teknolojik hizmetler devre dışı kalabilir veya uzun bir zaman alabilir.
Örneklemek gerekirse THY (Türk Hava Yolları) kuruluş tarihinden günümüze kadar teknolojik anlamda müşterilerinin hizmetine sunmuş olduğu tüm yenilikleri ( Yeni Uçak Modelleri, Koltuklar, Self Check-in, Mobil uygulamalar, Online rezarvasyon ve biletleme, sadakat programları, teknik yenilik ve hizmetler v.b) görsel olarak gündeme aldığında göreceksiniz ki, tüm değişikliklerin ve yeniliklerin altında sadece ve sadece zaman, tasarruf ve müşteri memnuniyeti yatmaktadır. Tabik ki Network taşıyıcılar ile Low-Cost taşıyıcıları bir tutmamak gerekmektedir. Low-Cost (07Düşük Maliyetli Taşıyıcılar) olaya biraz daha ticari bakarlar. Savundukları tek neden ise Network taşıyıcılara nazaran bilet fiyatlarının daha uygun olmasıdır. Müşterilerine sundukları diğer tüm imkânları satın alıp almamayı kendi müşterilerinin insiyatifine sunmuşlardır. Haliyle her taşıyıcı kendi hizmet kalitesine göre çok rahat müşteri bulabilmekte ve hizmetlerini çok iyi pazarlayabilmektedirler.
1971 yılında kurulan Aviointeriors adlı bir İtalyan şirketi ‘’SKYRİDER’’ adı altında yeni uçak koltuk ürünlerini fuarlarda tanıtmaya başladılar. Bu İtalyan şirketi yaptığı koltukta iddialı Fakat 21 İnç’lik ve Ayakta oturur vaziyette yolcu uçurmanın kendimizce çok mantıksız olduğunu düşünebiliriz, ayrıca farklı hava yolu taşıyıcıları bu farklı ürüne sıcak bakmaları doğal. Yukarda belirttiğim gibi Network (İttifak) Hava Yolu taşıyıcıları (Star Aliance, One Wordl, Sky Team gibi) İtalyan firmasının bu ürününe pek sıcak bakmayabilirler, çünkü öncelik müşteri memnuniyeti ve sonrasında tasarruftur. Lakin Low-Cost ( Düşük Maliyetli Taşıyıcılar) olaya biraz daha farklı bakarlar, Nasıl mı ?
Low-Cost ( Düşük Maliyetli Taşıyıcılar) : Müşteriyi ayakta bırakan 21 İnç’lik koltukları müşterilerin hizmetine sunarken memnuniyet onlar için son planda olur, yakıt tasarrufu karını düşünürler, bilet fiyatlarına bunu yansıtırlar (Memnuniyet kısmı) , maksimum 2 saatlik uçuşlarda (Basınç ve Yükseklik ) kullanmayı düşünürler. Peki neyi düşünmek istemeyebilirler; engelli yolcuları, şişman yolcuları , sedyeli yolcuları, tekerlekli sandalye yolcuları, Ayağından rahatsız olan yolcuları v.b… Yani dünya havacılık otoriteleri ve uçak üretici firmaları buna onay verdikten sonra gerisi kolay.. Diğer taşıyıcılarda bu biraz daha farklı olabilir. Örnek şuan Atlasjet ve Pegasus benim ki 31 CM diye yolcu çekmeye çalışıyorlar. Belki gelecek yıllarda benim ki küçük ama daha ucuz diyeceklerdir , Network taşıyıcılarda ise sistem tam tersine işlemektedir. Yani yapılan tüm hizmetler koltuk doluluk oranı ve uçuş mesafesine göre bilet fiyatlarına yansıtılır. Hiçbir ek hizmet için yolcudan ücret talep edilmez ve kaliteden genellikle taviz verilmez.
Aslında yapılan tüm hizmetlere veya neye bakarsak bakalım her şey aynı kapıya çıkmaktadır. Yani tüm taşıyıcılar için tek şey ÜRÜN + MEMNUNİYET+ KAZANÇ veya ÜRÜN+KAZANÇ tutarsa MEMNUNİYET olarak değişmektedir.
Havacılık sektöründe tüm işletmelerin velinimetleri müşteri fakat tüm işletmelerin müşterilerine bakış açıları ve sıralamaları ise farklıdır. Sürekli uçakla Seyahat etmek zorunda kalan bir yolcu havayolu işletmelerinin sunmuş olduğu tüm ürünleri ve detayları çok iyi analiz etmeleri gerekmektedir. Aslında farklılıklar ve rekabet seyahat eden yolcunun her zaman lehinedir.
Mesela çok kısa zamanda A380 uçakları bazı noktalarda kısa mesafeli (iç hatlar: 45dk, 60dk gibi) uçuşlarına başlarsa hiç şaşırmayınız. Böylesine atılacak bir adımın bile çok farklı sebepleri ve avantajları vardır. Kısaca dünya genelinde müşteri ağlarına ve genel dağılıma bir göz attığımızda aşağıdaki sıralama dikkat çekici ..
Low-Cost Hava Yolu Taşımacılığında en büyük pastayı: Southwest Airlines, Ryanair, easyJet , JetBlue Airways ve diğer taşıyıcılar paylaşırken Network Hava Yolu Taşımada ise en büyük pastayı: İttifak birliği içindeki Star Aliance üyeleri paylaşmaktadır.
Sıralama olarak düşündüğümüzde Star Aliance Üyeleri, Low-Cost Taşıyıcılar, Sky Team Üyeleri ve One World üyeleri diyebiliriz.
Ayrıca sıralamaya kıta bazında baktığımızda ise; Asia, North America, Europe çıkmaktadır.
Bu sıralama demek oluyor ki, teknolojik anlamda dünya genelinde Hava Yolu taşımacılığında ilk değişiklikler, yenilikler ve son çıkan teknolojiler dahi bu sıralamaya göre alt kademelere doğru yayılmakta ve en alt kademede ki taşıyıcıya ulaşması belki de yıllar alacaktır.
Aslında bizleri sevindiren kısmı ise, ülke ve konum itibariyle ilk teknolojileri her zaman ilk gören, ilk kullanan bir hava yolu müşterisi olma şansımız olacaktır.
Hoş ve Esen Kalınız.
Selam ve Saygılarımla…
