S: Birliğin bir parçası olan Royal Jordanian’a merkez havayolu olarak sahip olmak ne kadar önemli?
CG: QAIA’nın refahı ve uzun süreli büyümesi açısından merkezli bir taşıyıcıya sahip olmak çok önemli ve Royal Jordanian’ın geliştirdiği olağanüstü geniş ağ sayesinde projeye benzersiz bir güç veriyor. OneWorld Alliance’a katılmalarıyla beraber geçen 10 yılda yükselen başarıları, Queen Alia Uluslar Arası Havaalanı (QAIA)’nı uzun zamandaki tercih edilen merkezi bir üs yapma amacımızla paralel gitmekte.
S: Düşük maliyetli taşıyıcılara daha çok mu ağırlık vereceksiniz, yoksa herkese eşit mi davranacaksınız?
CG: AIG’de,bir işletmede denge olması gerektiğine inanıyoruz, bu da çalışmalarımızı yürütürken tarafsız kalmaya çalışmamızın sebebidir. Ne düşük ücretli taşıyıcılara ne de full servis kullanan havayollarına (legacy airlines) öncelik tanıyacağız; bunun yerine, ayrıntılı bir uçak hattı sunarak müşterilerimize tam bir özgürlük tanıyoruz. Çekici bir jeopolitik ve ekonomik merkezi olarak, Jordan’la oldukça farklı bir piyasa işletmekteyiz. Bölgesel piyasa sağlam bir yerimiz var ve aynı anda dünya çapındaki havaalanlarına zorlayıcı rota geliştirme fırsatları aktarma piyasasındaki hissemizi arttırmaya uğraşıyoruz.
S: 2012’de hazır hale gelecek yeni terminalle beraber yolcu aktarımı yüzdesi kaçtır? Bu oranı arttırmak istiyor musunuz?
CG: Şu anda, trafik bağlantısı %15-20 ve bu da genellikle Royal Jordanian aracılığıyla gerçekleşiyor. QAIA’daki taşımacılıkta sağlıklı bir denge kurduğumuzu düşünüyorum. Ek bir %5 ya da 10’luk artış tabi ki faydalıdır ama sadece faaliyetlerde de aynı büyümeyle eşlik edilirse.
S: Geçmişte Dubai gibi büyük havaalanlarıyla rekabet etmediğinizi, daha çok onları beslediğinizi belirtmiştiniz. “Beslemek” bir durak eklemek anlamına geldiği için bunu biraz daha açıklayabilir misiniz?
CG: Evet aslında bir durak daha ekliyoruz; fakat bu endüstrinin onayladığı bağlı trafik stratejisiyle aynı hizada giden havayoluna daha fazla uçuş sıklığı eklemesine olanak sağlıyor. Bölgedeki önemli havaalanlarıyla yarışmayı kesinlikle düşünmüyoruz, stratejimiz QAIA tercih edilen bölgesel bir bağlantı merkezi yapmak ve bu yüzden, bu zamana kadar, birçok havayolu QAIA aracılığıyla bölgesel takviye alanları seçerek yeni uçuşlar ve sıklıklar ortaya koyarken, QAIA çok iyi çalıştı. Geçen iki yılda Emirates ve Etihad tarafından QAIA’ya eklenen uçuş sıklıklarına bakıldığında eğilim gayet açık, EK günlük olarak iki katına çıktı ve EY haftada 14 uçuş gerçekleştiriyor.
S: Jordan’da ya da komşu ülkelerde diğer havaalanlarıyla bağlılık kurmayı düşünüyor musunuz?
CG: Şimdilik, AIG; tamamen gelişmeye, işletime ve Queen Alia Uluslar Arası Havalaanı’nı tanıtıma odaklanmıs durumda ve bu sonraki birkaç yıl için tek amacımız olacak. Terminal hazır ve tam olarak çalışır durumda olduğu zaman diğer projelerin faydalarından yararlanacağız. Fakat, biz, sadece Jordanian hükümeti ile birlikte inşa et- çalıştır- taşı (build-operate-transfer) sözleşmesinin amacında düzenlenmiş bir özel amaç aracıyız (SPV). Eğer hissedarlarımız diğer maceralara tam ilgi gösterirlerse, kesin olarak hiçbir şeyin imkansız olmadığını söyleyebiliriz.
S: Amaçlarınızı elde etmek için, dünyanın farklı bölgelerinden farklı şirketleri tek vücut altında toplamanın avantajları nelerdir?
CG: Hem kültürel olarak hem de bir iş perspektifinden bakıldığında ilginç bir hissedar karışımı özelliği gösteren bu projeden topladığımız tecrübeleri kesinlikle zenginleştirdi. Bizim takımımız, yüksek çeşitlilik sunan tecrübe ve yatırımla beraber geniş bir şirket yelpazesinden oluşmakta. Yetenekteki ve özellikteki çeşitlilik birinin avantajını beslediği sürece, bir kazanç olarak kalmaya devam eder. Tabi ki, çeşitlilik, farklı yönetim yaklaşımları gibi belli zorluklar ortaya koyuyor, ama sonuç olarak avantajlar dezavantajlardan daha üstün çıkıyor.
S: Havaalanınız tarafından yapılan işletimler belli bir süre için devam edecek mi?
C: Bu 25 yıllık bir ayrıcalık ve 25 yılın sonunda bu kazanç hükümete dönecek.
S: Kendinize bağlı olan bir prosedüre sahip olmanın avantajları nelerdir?
CG: Ne kadar büyük hale gelirseniz, işlerin o kadar zorlaşacağını düşünüyorum, çünkü tüm terminal servislere tek bir yerde sahip olamıyorsunuz. Daha elverişsiz bir sistem haline dönüşüyor. Queen Alia’daki var olan terminalle ve hatta gelecektekiyle, her şey kompakt bir alanda toplanmış bulunmakta; hiçbir uydu terminali, elverişsizliği ve pahalı zemin ulaştırma sistemi yok ve farklı terminaller arasında gidip gelme gereği de duyulmuyor. Bu yüzden, daha sonraları, hükümet ajendalarıyla detaylar üzerinde çalışma durumu haline geliyor sadece. Bu açıdan hükümetten, vize konusunda son gelişmeleri ve göçebe sürecini içeren, gittikçe gelişen bir yaklaşım görüyoruz. Bu proje, başarılı bir kamu-özel işbirliğinin parlayan örneğidir.
S: Bağlantı alanında bir rekabetten de bahsettiniz. Bunu biraz daha açabilir misiniz, havayolu tarafında hangi bölümde rekabetten bahsettiniz?
C: Her açıdan. Jordan’ın Open Skies yaklaşımını bölgedeki en liberal servis ortamı yapma çalışmalarını tamamen destekliyoruz. Yer hizmetlerini (ground handling) ikinci bir yer işleyici (ground handler) tanıtarak özgürleştirdik ve şu anda hem fiyat hem de servis kalitesi olarak RJ ve Menzies yarışır durumda. Ayrıca, havayolu tesislerindeki yiyecek içecek satış yerleri, gazete bayileri ve eczacılar gibi özel sektörle işbirliği yaparak rekabeti iyice arttırdık. Bu, piyasada kesin sonuçlar veren tamamen yeni bir yaklaşım.
S: Havacılıkla ilgili olmayan hâsılatı arttırmak için bir stratejiniz var mı?
CG: Araçları meydana getiren bir çok havacılıkla ilgili olmayan hasılatımız var. Daha önce de bahsedildiği gibi, çeşitli toptan satış yerlerinin yanı sıra havaalanlarındaki yiyecek ve içecek ayrıcalıkları da gelir akışına fayda sağlıyor. Sunacağı, yeni terminalin başlatılması ve özel sektör ortaklığı fırsatlarının dolgunluğuyla, limit artık gökyüzüdür.
S: Taşıma dışında başka bir yerde otel sahibi olmayı düşünüyor musunuz?
CG: Şu anda piyasanın ikinci bir şeyi destekleyebileceğini aslında düşünmüyorum ama işlerin nasıl geliştiğine bakalım derim. Bu arada, Golden Tulip tarafından işletilen QAIA havaalanı oteli, bu yıl sonunda tamamlanılacak olan önemli bir tamirat geçirmekte.
S: Yeni Terminal için çevreyi göz önüne alan hangi girişimlerde bulundunuz?
C: Uluslar Arası Finans Birliği (International Finance Corporation) aracılığıyla kolaylaştırılan finansmanımız, bizi çevresel yönetim bakımından bağlayıcı uluslar arası standartlarda tutuyor. Bu standartların en önemlisi çevresel korumayla ilgili olan, geçen yıl AIG tarafından güvence altına alınan ISO sertifikasıdır.
Air News Times / Seçil DUMANOÐLU